به گزارش همدان ورزش به نقل از شفاف: آثار و فوايد ورزش بر كسي پوشيده نيست اما اينكه انجام فعاليت‌هاي ثمربخش بايد به چه نحوي باشد تا صدماتي را در پي نداشته باشد جاي تامل دارد. هم‌اكنون در سطح جامعه كم نيستند سالن‌ها و ورزشگاه‌هايي كه در آنها مربي بدون توجه به آناتومي بدن افراد يك نسخه واحد را براي همگان مي‌پيچد كه اين اقدامات نتيجه‌اي جز بروز صدمات، لطمات و در نتيجه دوري از ورزش را در پي دارد.

 اغلب لطمات و صدمات بر سلامتي افراد به دليل عدم آمادگي بدني، گرم نكردن بدن پيش از شروع فعاليت ورزشي، استفاده از تكنيك‌هاي نادرست و نيز ماهيت خود رشته ورزشي اتفاق مي‌افتد. ارتقای دانش و سطح معلومات مربيان و خود ورزشكاران، داشتن سطح آمادگي بدني مطلوب و گرم كردن بدن به اندازه كافي و قبل از مبادرت به انجام فعاليت مي‌تواند از ميزان بروز آسيب‌هاي ورزشي بكاهد.

 آسيب‌ديدگي استخوان از رايج‌ترين مشكلات ورزشكاران است. سالانه افراد زيادي دچار صدمات ورزشي مي‌شوند كه نيمي از آنها با انجام معالجه‌هاي خانگي يا بدون رسيدگي خاص بهبود يافته و نيم ديگر نيز به رسيدگي پزشكي نياز پيدا مي‌كنند. بر اساس محاسبات آماري از هر هزار نفر26 نفر به آسيب‌هاي ورزشي دچار مي‌شوند و بالاترين ميزان اين صدمات متوجه كودكان پنج تا 14 سال است. در اين آمارها بيشترين تعداد مصدومان را پسران تشكيل مي‌دهند كه ميزان اين آسيب‌ها از نظر تعداد نفرات صدمه ديده، در ورزش‌هاي جمعي كه امكان برخورد در آنها زياد است و از نظر وخامت، در ورزش‌هاي انفرادي بيشتر است.  
  
 انواع آسيب‌هاي ورزشي 

 حدود 95 درصد آسيب‌هاي ورزشي را كوفتگي و ضرب‌ديدگي بافت نرم تشكيل مي‌دهد. كبودي رايج‌ترين اثر اين ضرب‌ديدگي‌هاست و دليل بروز آن زخم‌هاي زير پوست يا آسيب‌ديدگي مويرگ‌هاي سطحي و جمع شدن خون در زير پوست است. يك سوم تمام صدمات ورزشي را اصطلاحا رگ به رگ شدن مي‌گويند. اين آسيب در واقع پيچيدن يا پارگي قسمتي از رباط است. ضرب ديدگي يا پيچ خوردگي از انواع ديگر آسيب‌هاي شايع در ورزش است. 

آسيب‌هاي استخواني شكستگي استخوان پنج تا شش درصد كل آسيب‌هاي ورزشي را تشكيل مي‌دهد. آسيب‌هاي مغزي، دليل اصلي صدمات منجر به مرگ در حركات ورزشي است. ضربه مغزي ممكن است حتي با ضربه‌اي مختصر به سر ايجاد شود و به بيهوشي يا از دست دادن تعادل، هماهنگي حركات، قوه ادراك، شنوايي، حافظه و بينايي منجر شود. بايد توجه داشت كه صدمات ناشي از ورزش فقط به انجام فعاليت‌هاي غيراصولي خلاصه نمي‌شود بلكه در برخي باشگاه‌ها مربيان مبادرت به تجويز انواع و اقسام دارو، پودرهاي بدن‌سازي و... مي‌كنند كه اين اقدام شايد به ظاهر منجر به درشتي مقطعي اندام‌ها مي‌شود اما در واقع بروز مشكلات عديده‌اي از جمله ريزش موي سر و پر مويي در برخي از نقاط بدن، افت حجم عضله، ناباوري، اثرات مخرب بر سيستم عصبي و... را مي‌توان از پيامدهاي داروهاي بدنسازي برشمرد. گيتي 55ساله چند وقتي است كه به باشگاه بدنسازي مي‌رود.

 او با بيان اينكه با سفارش پزشكان به باشگاه رفته است، به «آرمان» مي‌گويد: با اينكه پوكي استخوان دارم در ابتدا تمرينات مورد تاكيد مربي را اجرا مي‌كردم اما بعد از گذشت مدتي ديگر توانايي انجام حتي فعاليت‌هاي روزمره را نداشتم و اين اقدام باعث شد كه تا مدت‌ها ديگر به باشگاه‌هاي بدنسازي نروم اما بعد از گذشت دوره نقاهت به استخر مي‌روم و بدون مربي ورزش مي‌كنم. بنابر باور همگان آرتوروز و بروز مشكلات مفاصل و استخوان فقط براي سالمندان است اما بايد توجه داشت كه اين بيماري نه تنها سن و سال نمي‌شناسد بلكه نحوه فعاليت‌هاي بدني و اضافه وزن بر روند آن تاثير دارد.  

 توجه اصولي به تمرينات ورزشي 

يك سرمربي كيوكوشين درباره كم و كيف ورزش صحيح به «آرمان» مي‌گويد: هر شخصي بنابر توانايي خود بايد ورزش كند در غير اين صورت ورزش نه تنها سودي ندارد بلكه مشكلات عديده‌اي را براي فرد به دنبال دارد. مينا مهادي مي‌افزايد: قبل از آغاز فعاليت‌هاي ورزشي با در نظر گرفتن علاقه بايد توانايي‌هاي فرد بررسي شود.

 براي مثال فردي با قد كوتاه و اضافه وزن براي ورزش بسكتبال مناسب نيست. به گفته او بايد ورزش‌مناسب با ويژگي‌ها و توانايي‌هاي فرد باشد تا منجر به بروز صدمات و آسيب نشود. اين مربي ورزشي مي‌گويد: بايد در اين زمينه مربي در پي آموزش‌هاي مناسب به افراد باشد. مهادي با بيان اينكه يكسري از تمرين‌هاي ورزشي خطرات جبران‌ناپذير به زانو مي‌زنند، تصريح مي‌كند: براي مثال اگر مربي به‌طور كامل به فرد نحوه استفاده از دوچرخه ثابت را توضيح ندهد، همين امر در درازمدت باعث ساييدگي كشكك زانو مي‌شود و اين نارسايي به هيچ عنوان قابل ترميم نيست. 

به گفته او در صورت عدم فعاليت‌هاي مناسب بدنسازي دستگاه عضلات سريني و مفاصل آسيب مي‌بيند كه باعث ايجاد فاصله بين مهره‌هاي كمر و در ديسک كمر به دنبال دارد. اين مربي ورزشي با بيان اينكه تب تناسب اندام در بين اكثر افراد جامعه رواج پيدا كرده است، تاكيد مي‌كند: آناتومي بدن هر فرد به ورزش يك نوع واكنش نشان نمي‌دهد. براي مثال با گذراندن دو ماه ورزش ممكن است فردي سايز كم كرده، ديگري وزنش كاهش يابد و شايد فرد ديگري حتي يك كيلو هم وزن كم نكند. بايد توجه داشت كه خيلي از افراد بر اين باورند كه انجام تمرينات با دستگاه چربي‌‌هاي بدن را كاهش مي‌دهد در صورتي كه بعد از كاهش چربي با انجام ورزش‌هاي قدرتي عضله‌سازي انجام مي‌شود تا به اين ترتيب بازگشت چربي انجام نشود.  

 ورزش در كشور ما علمي نيست 

يك عضو كميسيون بهداشت درباره خطرات و مصدوميت‌هايي كه حين ورزش بروز مي‌كند به «آرمان» مي‌گويد: در همه جاي دنيا پزشكان ارتوپدي يا پزشكان عمومي با گذراندن دوره پزشكي وزرشي مي‌توانند در زمينه ورزش و كاهش صدمات ورزشي در حين ورزش يا بعد از مصدوميت به فعاليت بپردازند اما نه تنها اين مهم مغفول مانده است بلكه سالانه صدمات ورزش از آمار فراواني برخوردار است. سيامك مره‌صدق مي‌افزايد: در اغلب كشورهاي دنيا، افراد  قبل از اينكه كار خود را آغاز كنند تحت يك دوره آموزش كمك‌هاي اوليه قرار مي‌گيرند اما در كشور ما چنين آموزش‌هايي وجود ندارد و همين عدم اطلاع از كم و كيف ورزش باعث بروز آسيب‌هاي متعدد و صدمات گوناگون بر اثر ورزش بر بدن افراد مي‌شود.

 اين در حالي است كه در كشورهاي پيشرفته دنيا حتي مربيان درجه سه محلي هم بدون گذراندن چنين دوره‌هاي آموزشي نمي‌توانند به فعاليت بپردازند. او تاكيد مي‌كند: علمي شدن ورزش باید از ‌سازوكارهای مطلوب برخوردار باشد و مسئولان امر در زمينه علمي شدن آن بايد هر چه سريع‌تر اقدامات مطلوب را انجام دهند. به گفته اين عضو كميسيون بهداشت مجلس در زمينه عملي كردن ورزش بايد كميسيون اجتماعي و وزارت وزرش به عنوان متوليان امر ورزش در كشور هر چه سريع‌تر تمهيداتي در زمينه علمي كردن ورزش بينديشند تا به اين ترتيب از آسيب‌هاي ناشي از ورزش در جامعه كاسته شود.