هفته نامه اوقات خوش - بابک نبی: بهناز شفیعی متولد استان البرز و 27 ساله است. او از شناخته شده ترین چهره های موتورسواری بانوان ایران و جهان است. شفیعی غیر از موتورسواری ورزش های دیگری از جمله پارکور و نینجوتسو را دنبال می کند. بسیار عاشق سفر است و دوست دارد روزی با موتور به دور دنیا سفر کند. او معتقد است که جای خانم ها تنها در خانه و آشپزخانه نیست و انجام هر کاری از خانم ها بر می آید.
 

در ادامه گفت و گوی ما را با او بخوانید.

از چه سالی موتورسواری را شروع کردید؟

سیزده بدر سال 1383 توسط یکی از همسایگانمان دعوت شدیم به روستایی نزدیک زنجان به نام قیدار. در آن ده من خانمی را دیدم که نزدیک به 15 سال موتورسواری می کرد، همچنین خانم های دیگری در آن روستا بودند که با موتورهای معمولی تردد می کردند.

من با دیدن موتورسواری این خانم ها هم بسیار تعجب کردم و هم انگیزه ای شد برای من که به موتورسواری روی بیاورم و یاد بگیرم و همان روز از آن خانم موتورسواری یاد گرفتم و دیگر به موتورسواری ادامه دادم.

در دوران کودکی فکر می کردید روزی موتورسوار شوید؟

نه فکر نمی کردم، اما از کودکی عاشق موتورسواری بودم و هر وقت یکی از آشنایان یا اقوام می آمدند که موتور داشتند آنقدر گریه می کردم که مرا با موتور یک دور بچرخانند.

نخستین موتورتان را در چه سالی خریدید؟

نخستین موتوری که خودم خریدم یک موتور 125 سی سی در سال 1387 بود و سال 1390 یک موتور آپاچی خریدم و در اسفند ماه سال 1392 کراس را شروع کردم.

وقتی رشته موتورسواری را انتخاب کردید نظر خانواده تان چه بود؟

مادرم خیلی تشویقم می کرد و جلوی کارم را نمی گرفتم. به انتخابم افتخار می کرد و می گفت دختر باید زرنگ باشد و همه کاری بلد باشد.

از چه سالی موتورسواری در پیست را آغاز کردید؟

من از سال 89 تا 91 در شارجه امارات موتور ریس سوار می شدم و در سفری که به تایلند هم داشتم آنجا در پیست موتور ریس سوار شدم و متاسفانه نمی دانستم که در ایران خانم ها می توانند به صورت حرفه ای در پیست موتورسواری کنند و آن زمان هیچ شناختی نداشتم. زمانی که وارد کراس شدم توسط مربی ام جناب آقای مهین خاکی با خانم هایی آشنا شدم که در رشته کراس فعال بودند. اما پیگیری که کردم توسط فدراسیون دیدم در رشته ریس در ایران هیچ خانمی فعالیت ندارد و من برای این رشته تلاش کردم تا اینکه امسال در خود ایران به صورت حرفه ای ریس را انجام دادم و مدرکم را گرفتم.
 

در شهر موتورسواری می کنید؟

خیر، چون ممنوع است و به خانم ها گواهی نامه داده نمی شود. من فقط ورزش موتورسواری را در مکان اختصاصی خودش انجام می دهم.

دوست دارید با موتور سفر کنید؟

یکی از هدف هایم این است که روزی با موتور به دور دنیا سفر کنم و خیلی دوست دارم امکان این سفر برایم فراهم شود.

برنامه تمرین های موتورسواری تان به چه صورت است؟

در حال حاضر هفته ای سه جلسه موتورسواری می کنم. 

تاکنون آسیب دیدگی داشته اید؟

زمین خوردگی داشته ام اما خدا را شکر تاکنون آسیب جدی ندیده ام.

خیلی ها شما را به عنوان نخستین زن موتورسوار ایران می شناسند، نظرتان درباره لقب نخستین چیست؟

من در هیچ مصاحبه ای تاکنون عنوان نکرده ام که نخستین بانوی موتورسوار در ایران هستم اما متاسفانه یک سری از رسانه ها از عکس و نام من سوءاستفاده کرده اند و برای تبلیغات کار خودشان تیتر زده اند نخستین بانوی موتورسوار ایران، همچنین بانوان دیگری هم بودند که در این چند سال گفت و گو کرده اند و خود را به عنوان نخستین زن موتورسوار معرفی کرده اند در صورتی که این لقب به یک نفر مختص نمی شود چون اسنادی شامل عکس و روزنامه متعلق به بیش از 40 سال پیش موجود هست که نشان می دهد در آن سال ها بانوان موتورسوار پلیس داشته ایم و حتی بانوانی بوده اند که با موتور حرکات نمایشی انجام می داده اند. اما طبق تحقیقات و گزارش هایی که در فدراسیون موتورسواری انجام شده تا الان نام من به عنوان نخستین بانوی ریس سوار ایران ثبت شده است.

تاکنون در مسابقات حرفه ای موتورسواری شرکت کرده اید؟

در مسابقات خیر، چون در ایران مسابقه ای برگزار نمی شود. من فقط به فستیوال جهانی موتورسواری ایتالیا دعوت شده و در آنجا شرکت کردم که در آن فستیوال پنج خانم را به عنوان موتورسوار نمونه جهان در سال 2015 انتخاب کردند که یکی از آن ها من بودم.

غیر از موتورسواری ورزش دیگری هم انجام می دهید؟

بله پارکور، نینجوتسو و فیتنس انجام می دهم.

از میان ورزش هایی که انجام می دهید اگر تنها قرار باشد یکی را انتخاب کنید انتخاب تان کدام است؟

موتورسواری را انتخاب می کنم.

برای خانم هایی که دوست دارند رشته موتورسواری را انتخاب کنند چه پیشنهاد و توصیه ای دارید؟

یکی از اهدافم این است که پیشگامی باشم برای بانوانی که علاقه به این رشته دارند تا بتوانند الگو بگیرند و وارد این رشته بشوند و پیشنهاد می کنم که بیایند به فدراسیون موتورسواری و در این رشته ثبت نام کنند تا آموزش های لازم را برای ورود به این رشته ببینند.
 

هدف نهایی تان در موتورسواری چیست؟

اول از هر چیز من عاشق موتور و موتورسواری هستم و بیشتر از همه عاشق خود ورزش موتورسواری هستم. اینکه بتوانم علاقه ام به موتورسواری را به نتیجه برسانم و این کار را انجام دهم. اما از وقتی وارد بحث های حرفه ای تر این رشته شده ام هدفم این است که می خواهم در ایران تیم بانوان را تشکیل بدهم تا مسابقات برگزار شود و بانوانی داشته باشیم که بتوانیم به مسابقات خارج از کشور اعزام کنیم.

نگاه و برخورد آقایانی که به صورت حرفه ای در این رشته فعال هستند نسبت به خانم هایی که وارد این رشته شده اند چیست؟

به غیر از یک سری محدود از آقایان که قهرمان این رشته هستند و ما را حمایت می کنند، اکثر آقایان به شدت با موتورسواری بانوان مخالف هستند. مخصوصا از موقعی که من وارد این رشته شده ام و مورد توجه رسانه های معتبر جهان قرار گرفته ام مخالفت هایشان شدیدتر شده است و بیشترین حرف شان با من این است که شمایی که دو سال است وارد این رشته شده اید چرا اینقدر مشهور شده اید و ماهایی که 40 سال است در این رشته هستیم هنوز کسی ما را نمی شناسد. من چند سالی است که در حال مقابله با این آقایان هستم و تا جایی که بتوانم ادامه می دهم چون واقعا عاشق این رشته ورزشی هستم.

عجیب ترین کاری که تاکنون با موتور انجام داده اید چه بوده؟

به علت اینکه فرهنگ سازی نشده از لحاظ مردم عام همین که بانوان موتورسواری می کنند خودش کار عجیبی است ولی از نظر خودم کار عجیبی نیست.

خطرناک ترین کاری که تاکنون انجام داده اید چه بوده؟

در حال انجام تمرینی هستم که روی دو موتور در حال حرکت بتوانم حرکات نمایشی انجام دهم و امیدوارم که با تمرین زیاد موفق شوم.

موتوری که درحال حاضر دارید مدلش چیست؟

من الان موتور کراس سوزوکی 250 سی سی دارم.

تفریح مورد علاقه تان کدام است؟

تفریح مورد علاقه ام فقط موتورسواری و ورزش است.

غیر از موتورسواری کار دیگری هم انجام می دهید؟

من مدیرمالی یک شرکت بودم که پارسال به علت علاقه شدیدم به موتورسواری کارم را رها کردم و به صورت حرفه ای تمام وقتم را برای موتورسواری گذاشته ام و الان هم نمایندگی انحصاری کلاه موتورسواری لیزر هلمت در ایران را دارم و کار و زندگی ام با موتور گره خورده است.

اهل آشپزی کردن هستید؟

خیر، چون برای این گونه مسائل همیشه می توانی وقت بگذاری و در زندگی سریع یاد بگیری و هیچ وقت برای خانه داری دیر نیست، اما برای موتورسواری ممکن است دیر شود چون سن در موتورسواری بسیار مهم است و نظرم این هست که خانم ها جایشان فقط در خانه و آشپزخانه نیست و می توانند فراتر از اینها فعالیت کنند چون خانم ها قادر به انجام دادن هر کاری هستند.

به عنوان یک خانم موتورسوار برنامه غذایی خاصی دارید؟

بله. من چون هم بدنسازی و هم موتورسواری انجام می دهم به صورت مداوم هر ماه به دکتر تغذیه سر می زنم و برنامه غذایی می گیرم و طبق آن تغذیه ام را انجام می دهم.

یک موتورسوار خوب باید چه خصوصیات و شرایطی داشته باشد؟

مهم ترین مسئله برای موتورسوار تمرین کردن زیاد است و هر موتورسواری که تمرینش بیشتر باشد به طور حتم موفق تر است. چون در رشته موتورسواری مخصوصا کراس اگر بین تمرین هایی که انجام می دهید فاصله بیفتد عقب می افتید. یعنی هم از نظر بدنی و هم از نظر تکنیکی افت خواهید کرد. برای پیشرفت باید حداقل سه بار در هفته این رشته را انجام داد و در کنارش اگر ورزش های دیگری هم انجام دهید صددرصد موفق تر خواهید بود به خصوص انجام ورزشی مانند بدنسازی و دویدن بسیار موثر است.
 

اهل سفر هستید؟ آخرین سفری که رفته اید به کجا بوده؟

خیلی مسافرت را دوست دارم و آخرین سفرم به کیش بوده است.

اگر در این لحظه بخواهید برای سفر خارجی و داخلی جاهایی را انتخاب کنید کجاها خواهدبود؟

برای سفر خارجی ایتالیا را انتخاب می کنم و چون پیست های موتورسواری ایتالیا فوق العاده خوب است و دوستان زیادی هم در ایتالیا پیدا کرده ام. همچنین مردمان خیلی خوبی دارند و فرهنگ شان شبیه فرهنگ ما است. برای سفر داخلی هم شمال را انتخاب می کنم.

برای سفر چه جاهایی را به ما پیشنهاد می کنید؟

من برای سفر به هرجا که می روم اول دوست دارم به پیست های آن منطقه بروم و موتورسواری کنم اما چون عاشق تاریخ و تمدن ایران هستم شیراز را پیشنهاد می کنم و دیدن تخت جمشید را. 

در خارج کشور هم اروپا را دوست دارم و بیشتر جاهایی را برای سفر پیشنهاد می کنم که بشود در آنجا موتورسواری کرد مثل ایتالیا، تایلند، امارات و ترکیه.

پیست خاصی هست که دوست داشته باشید در آن موتورسواری کنید ولی هنوز موفق نشده اید؟

بله. من زمانی که وارد کشور ایتالیا شدم و راننده در فرودگاه به دنبالم آمد چشمم به یک پیست بزرگ موتور کراس در کوه خورد و آنقدر این پیست زیبا بود که من دلم ضعف رفت و گفتم کاش بشود در این پیست موتورسواری کنم.

چرا خانم های موتورسوار در پیست آزادی نمی توانند تمرین کنند؟

چون موتورسواری بانوان در ایران به رسمیت شناخته نمی شود. خانم ها حق موتورسواری در این پیست را ندارند به همین علت مجبوریم در پیست های اطراف تهران و اطراف کرج موتورسواری کنیم.

چقدر امیدوارید که روزی بتوانید در پیست آزادی موتورسواری کنید؟

من یک چندباری اجازه گرفتم از فدراسیون و در این پیست موتورسواری کرده ام که آن هم به علت برگزاری کلاس یا سمپوزیومی در این پیست بوده. اما در حال حاضر فدراسیون خیلی دارد همکاری می کند و بسیار پیگیر این قضیه هست و آقای صیدانلو هم که به عنوان رئیس این فدراسیون انتخاب شدند قول تمرین بانوان در پیست آزادی را به ما داده اند و امیدوارم در سال جدید بتوانیم در این پیست تمرین کنیم.

عجیب ترین خصوصی اخلاقی تان چیست؟

عجیب ترین خصوصیت اخلاقی ام این است که غرور ندارم و هیچ وقت نمی گویم من زمین نمی خورم یا به طور مثال نمی گویم در موتورسواری شکست نمی خورم. حرفم این است که اگر 10 بار هم زمین بخورم باز هم بلند می شوم و این بار قوی تر و از شکست هایم درس می گیرم و هیچ انتهایی برای من وجود ندارد.

فکرمی کنید تا چند سال دیگر بتوانید در پیست موتورسواری کنید؟

برای موتورسواری حرفه ای سن مهم است و شاید بتوان تا سن 36، 35 سالگی موتورسواری کرد اما ما خانمی داریم که با 45 سال سن هنوز موتورکراس سوار می شود. سن روی چگونگی و حد موتورسواری تاثیر می گذارد چون هرچه بالاتر برود آدم از نظر بدنی ضعیف تر می شود.

دل تان که می گیرد چه کار می کنید؟

موتورسواری می کنم.

و حرف آخر.

توصیه می کنم مخاطبان وقت بیشتری صرف ورزش و سلامتی خودشان کنند و در خودشان هدف و انگیزه ایجاد کنند و برای رسیدن به هدف شان هم بجنگند و تلاش کنند. همچنین تشکر می کنم از تمام مسئولان زحمتکش فدراسیون اتومبیل رانی و موتورسواری ایران و ریاست فدراسیون موتورسواری را به جناب آقای صیدانلو تبریک عرض می کنم.
 

موتورسیکلت های مسابقه ای

از مشخصه های این نوع موتورسیکلت سرعت، شتاب، قدرت ترمزگیری و قدرت مانور بالا است. به همین دلیل رانندگی با این وسیله نیاز به هوش و سرعت عمل بالا دارد. دستگیره فرمان کوتاه با قابلیت گردش بسیار محدود (بین 10 تا 15 درجه!)، ارتفاع زین بیشتر و طول کمتر موتورسیکلت نسبت به مدل کروز و عقب بودن جاپایی باعث می شود که راکب قدری روی موتور خمیده شده و شکلی آیرودینامیکی به خود بگیرد. 

ترمزها، لاستیک ها، سیستم انتقال نیرو و سیستم تعلیق این موتورها نیز عملکرد بسیار خوبی دارند. این نوع موتورسیکلت ها در انواع تک سرنشین (و به ندرت دو سرنشین) تولید می شوند. معمولا روی این نوع موتورها انجین هایی با حجم 125 سی سی تا 1300 سی سی نصب شده و وزن تقریبی آنها نیز بین 135 کیلوگرم تا 235 کیلوگرم است. 

سیستم انتقال نیروی این موتورها نیز در دو نوع زنجیری و شفت است و جالب این که فاقد جک بغل یا وسط بوده و برای پارک کردن آنها از خرک های مخصوص که در زیر چرخ عقب نصب می شوند، استفاده می شود. بسته به اندازه موتورسیکلت و حجم انجین به کار رفته، این گروه به زیرگروه های زیر تقسیم می شود:

Small capacity Sport Bikes: 125- 400 cc

Cc 800- Super Sport bikes: 500

Cc 1100- Super bikes 800

Sport touring: 1100- 000

در ایران موتور به چند دسته تقسیم می شود؟

1- کلاس ریس (مسابقه ای)

2- کلاس استریت (خیابانی)

3- کراس

4- تریل

5- بیابانی یا داکار

6- کلاسیک مانند هارلی دیوسون و از این قبیل شکل

7- موتورهای مسافرتی مانند گلدوین و غیره

8- موتورهای چهارچرخ و عجیب
 

موتورهای کراس: این موتورها دارای قدرت (سی سی)های متفاوتی هستند و شامل دو مدل دوزمانه و چهارزمانه هستند و به خاطر شکل ظاهری که دارند مخصوص کوه ها و تپه ها و جاهای پردست انداز هستند و به درد جاده ها و خیابان های شهر نمی خورند.

موتورهای تریل: موتورهای تریل مثل موتورهای کراس هستند با این تفاوت که یک کله چراغ جلوی آنها قرار دارد و دارای راهنما هستند. در کل برای شهر و تپه مناسب ترند یعنی فقط مخصوص تپه نیستند امکانات شهری نیز دارند مثل بوغ، چراغ راهنما، جاپلاکی و...

موتورهای ریس یا مسابقه ای: این نوع موتورها دارای زیبایی زیادی هستند و طرفداران زیادی هم دارند. اکثر تنه و بدنه این نوع موتورها از فلاپ پوشیده شده و انواع مختلفی دارند. با مارک ها و سی سی های مختلف مانند هوندا، کاوازاکی، دوکاتی، یاماها، سوزوکی و... در این نوع موتور باید موتورسوار روی موتور تقریبا خم شود که حالت جذابی به موتور می دهد.

موتورهای استریت یا خیابانی: این نوع موتورها همان طور که از اسمش پیداست مخصوص خیابان و شهر هستند و قدرت مانور بیشتری نسبت به موتورهای ریس دارن و دارای سی سی های متفاوتی هستند و مدل و مارک های آن هم کم نیست. مانند: Suzuki، polsar bandit، cb. 1000 gs و...

جواز تردد در ایران

در ایران تا 250 سی سی پلاک می شود و بدون دردسر می شود از آن استفاده کرد. البته بعضی از موتورها به خاطر مشکل سند یا 4 سیلندر بودن شان یا دوزمانه بودن شان پلاک نمی شوند.

تفاوت بین موتور کراس و سوپرکراس چیست؟

مسابقات موتوسواری یک ورزش هیجان انگیز است که سطح آدرنالین را نه تنها در شرکت کنندگان، بلکه در تماشاچیان نیز بالا می برد.

دو اصطلاح موتورکراس و سوپرکراس آنقدر هیجان انگیز هستند تا طرفداران آن از جا برخیزند و خود را به محل مسابقه، چه با پخش زنده روی تلویزیون و چه مکانی در جاده برسانند.

برای یک تماشاچی معمولی، تفاوت چندانی بین این دو مسابقه هیجان انگیز وجود ندارد. اما کسانی که اندکی درباره دنیای مسابقات موتور سیکلت ها اطلاع دراند، می دانند که تفاوت های بسیاری میان این دو از مسابقات وجود دارد. در این مقاله به بررسی این تفاوت ها می پردازیم.

موتورکراس

موتورکراس یک مسابقه ورزشی جاده ای است که ریشه در انگلستان اوایل قرن 20 دارد که آزمایشات موتورسیکلت برای انتخاب برندگان در بسیاری از مهارت های مختلف سواری برگزار می شد.

در حالی که آزمایش انجام شده برای پیدا کردن راننده ای با مهارت حفظ تعادل مربوط می شد، در نهایت برای پیدا کردن سریع ترین راننده عنوان موتورکراس در جاده ظهور پیدا کرد. در حالی که رقابت های اولیه به همان عنوان اشاره می کرد. بعدها کلمه موتورکراس برای توصیف این مسابقات جاده ای به کار گرفته شد.

موتورکراس به زودی در بسیاری از کشورهای اروپایی محبوب شد و نخستین قهرمان این رشته نیز از کشورهای اروپایی بود.

موتورکراس در سال 1966 توسط قهرمان این مسابقه، تورستن هالمن به آمریکا معرفی شد.

مسابقات موتورکراس در زمین های باز (بیشتر در مناطق روستایی) در مسیرهایی به ابعاد 0.5 تا 2 مایل طول و 16-40 فوت عرض، برگزار می شوند. 
 

مسیر عمدا نامنظم همراه با پستی و بلندی، منحنی ها و جهش است تا اطمینان  حاصل شود که راننده تمرکز زیادی دارد و استادانه برای زنده ماندن در مسیر و رقابت با دیگر موتورسواران به سمت راست و چپ می رود.

سوپرکراس

سوپرکراس مسابقات موتور سیکلت جاده ای است که مشتق شده از موتورکراس و شامل مسابقه در مسیرهای مصنوعی ساخته شده داخل ورزشگاه و دیگر مکان ها است.

درواقع، مسیر برای این مسابقه دائمی نیست و در داخل زمین بیسبال و فوتبال و ورزشگاه ها ساخته می شود.

محل برگزاری مسابقات سوپرکراس در داخل شهرها، بسیار تبلیغ شده و حتی در تلویزیون نیز نمایش داده می شوند.

از بسیاری جهات، سوپرکراس اختراع آمریکا در پاسخ به موتورکراس است.

گرچه مسیر این مسابقات طبیعی نیست، اما آنها سخت تر از مسیرهای موتورکراس هستند. رویدادهای سوپرکراس در ایالات متحده آمریکا بسیار محبوب است و آنها پس از مسابقه NASCAR محبوب ترین رویدادها می باشند.