چاي ترش با نام علمي L.Hibiscus sabdariffa، از خانواده Malvaceaeمي‌باشد. اين گياه به طور گسترده در مناطق حاره‌اي کاشت مي‌شود و رنگ قرمز کاسبرگ آن به عنوان نوشيدني و رنگ خوراکي کاربرد دارد.
بيش از 300 گونه از اين گياه در سراسر جهان در مناطق گرمسير و نيمه‌گرمسير يافت مي‌شود.
موطن اصلي اين گياه غرب آفريقاست و امروزه در سطح وسيعي در غرب آفريقا، آسيا، استراليا، هند، مالزي، اتريش، آمريکاي مرکزي و بسياري از کشورهاي گرمسير کشت مي‌گردد. در ايران چاي ترش در سيستان و بلوچستان در شهرهاي ايرانشهر و نيکشهر به طور گسترده‌اي کاشت مي‌شود.
شروع گل‌دهي اين گياه از شهريور تا مهرماه بوده و برداشت کاسبرگ‌ها در آبان و آذر ماه است. برداشت با دست انجام مي‌گيرد و در طي مرحله برداشت بايد براي جلوگيري از آلودگي با مواد خارجي و زائد، به هيچ‌وجه کاسبرگ با زمين يا سطوح آلوده تماس پيدا نکند و زمان بين برداشت و خشک کردن بايد حداقل باشد.
معمولاً کاسبرگ‌ها 30- 20 روز پس از ريزش گلبرگ‌ها، به حداکثر اندازه خود مي‌رسند و 20 – 10 روز پس از آن رسيدگي کامل حاصل مي‌شود. بنابراين بهترين زمان برداشت 50- 40 روز پس از ريزش گلبرگ‌ها مي‌باشد. کاسبرگ‌ها با دست از کپسول جدا مي‌گردند که پس از آن بايد خشک شوند.
در روش خشک کردن طبيعي، کاسبرگ‌ها را پس از جدا کردن از کپسول‌ها، روي گوني يا صفحات مشبکي که هوا در دو طرف آن‌ها جريان داشته باشد در سايه پهن مي‌کنند تا خشک شود. از ترکيبات شيميايي کاسبرگ L.Hibiscus sabdariffa که از اجزاء اصلي در فعاليت‌هاي فيزيولوژيکي هستند مي‌توان به آنتوسيانين‌ها و پلي‌فنول‌ها اشاره کرد که تأثيرات مربوط به سلامت اين چاي ناشي از اين مواد است.
فوايد مصرف چاي ترش
* براي افراد مبتلا به بيماري‌هاي قلبي عروقي مفيد است.
* تقويت‌کننده سيستم ايمني است؛ اين چاي غني از ويتامين C مي‌باشد که در برابر عفونت و سرماخوردگي مقاومت ايجاد مي‌کند.
* فشارخون را کاهش داده که اين تأثير ناشي از عملکرد آنتوسيانين‌ها، پلي‌فنول‌ها و اسيد هيبيسکوس مي‌باشد.
* به دليل غني بودن از آنتي‌اکسيدان‌ها، با حذف راديکال‌هاي آزاد به حفاظت از سلول‌هاي بدن کمک مي‌کند.
* بهبود پروفايل ليپيدي به علت داشتن موسيــلاژ، پکتين، آنتـــوسيانين، پلي‌فنــل‌ها، اسيــدهيبيسکوس و اسيدسيتريک (از اثرات آنتي‌اکسيداني آنتوسيانين‌ها مهار اکسيداسيون LDL کلسترول مي‌باشد که مانع تصلب شرايين مي‌شود).
* در افراد ديابتي اثر هيپوگلايسميک دارد.
چاي ترش و کاهش وزن
امروزه با افزايش شيوع اضافه‌وزن و چاقي که به دليل سبک زندگي نامناسب از جمله نداشتن فعاليت بدني کافي و همچنين افزايش مصرف غذاهاي آماده رخ داده است، افراد راه‌هاي گوناگوني را جهت کاهش وزن امتحان مي‌کنند. چه بهتر که اين راه‌ها منطقي‌تر و کم‌خطرتر و درعين‌حال کم هزينه‌تر باشند! مطالعات نشان داده‌اند چاي ترش در کنار رژيم غذايي مناسب و ورزش، روند کاهش وزن را تسهيل مي‌کند. اين چاي حاوي ماده‌اي است که توليد آميلاز را مهار کرده و بنابراين جذب کربوهيدرات‌ها کمتر مي‌شود.
اين چاي که در ايران به چاي مکي يا قرمز نيز معروف است يک جايگزين مناسب براي نوشيدني‌هاي پرشکر و آبميوه‌هاي حاوي ترکيبات سنتتيک از جمله شيرين کننده‌هاي مصنوعي و يا شربت ذرت با فروکتوز بالا مي‌باشد.
موارد منع مصرف چاي ترش
* ضروري است زنان باردار، شيرده و افرادي که قصد بارداري دارند بدون تجويز و نظر پزشک از مصرف اين چاي خودداري نمايند.
* همچنين به دليل تأثير اين چاي بر سطوح استروژن بدن، بهتر است افرادي که از قرص‌هاي ضد بارداري استفاده مي‌کنند و يا زنان يائسه که تحت هورمون درماني جايگزين هستند، از اين چاي استفاده نکنند.
* مصرف اين چاي براي افرادي که فشارخون پاييني دارند، توصيه نمي‌شود.
طريقه مصرف
گل‌هاي چاي را در آب جوش ريخته و براي مدت 20 دقيقه صبر کنيد. پس از آن گلبرگ‌ها را دور ريخته و با اضافه کردن کمي ليموترش، دارچين يا عسل از مصرف چاي لذت ببريد. چنانچه دوست داريد چاي شما غليظ‌تر باشد مي‌توانيد گلبرگ‌هاي بيشتري را داخل آب جوش بريزيد.
مصرف روزانه 3 فنجان از اين چاي به بهبود جريان خون، تمدد اعصاب و کاهش وزن کمک مي‌کند. همچنين مي‌توانيد چاي ترش را در يخچال و يا فريزر قرار داده و از آن به صورت يک نوشيدني سرد استفاده نماييد. لازم به ذکر است چنانچه در دوران کاهش وزن به سر مي‌بريد مقدار عسلي که به چاي اضافه مي‌کنيد مهم است. همچنين از آنجا که اين چاي منجر به کاهش فشارخون مي‌شود بهتر است با معده خالي مصرف نشود. اين توصيه خصوصاً در افراد ديابتي به دليل تأثير هيپوگلايسميک اين چاي، بايد جدي گرفته شود.
سلامت نیوز
نسخه مناسب چاپ
دیدگاه شما